Znajomość Królowej sportu i Dumy Pomorza trwała "zaledwie" 18 lat, ale to wystarczyło żeby wyszkolić wielu znakomitych zawodników i zapisać się w historii polskiej lekkoatletyki.
Zaraz po wojnie w Szczecinie było zarejestrowanych 25 klubów i sekcji, których zawodnicy mierzyli się w biegach, skokach i rzutach. W 1946 roku stolica Pomorza Zachodniego była gospodarzem Igrzysk Ziem Odzyskanych i gościła najlepszych wówczas lekkoatletów z różnych regionów kraju.
Źródło: Kurier Szczeciński 1946 |
W 1950 roku do koła sportowego Kolejarz włączono sekcję lekkoatletyczną dawnego KKS Pionier i właśnie tę datę notuje się jako początek dyscypliny w Pogoni. Pierwsze sukcesy Granatowo-bordowi (oraz Granatowo-bordowe) odnosili w mistrzostwach okręgu. Wyróżniali się wówczas Kazimierz Lubik (800m) i Regina Adrałojć (pchnięcie kulą). Z kolei na jednych z zawodów rekord życiowy w...rzucie granatem ustanowił Ryszard Sakowicz.
Bardzo popularne w latach 50. były Biegi Narodowe, których zadaniem było popularyzowanie lekkoatletyki i zgromadzenie w jednym miejscu zarówno amatorów jak i zawodowców. Do wyróżniających się szczecinian należał wówczas Józef Bryła (oprócz tego, że był znakomitym biegaczem zajmował się też...wspinaczką wysokogórską).
W 1959 roku Pogoń uzyskała awans do II ligi państwowej. W turnieju kwalifikacyjnym w Warszawie Portowcy zdobyli 38 400 punktów i w pokonanym polu zostawili 4 drużyny.
Źródło: Kurier Szczeciński, kliknij żeby powiększyć |
Granatowo-bordowi swój największy sukces drużynowy odnieśli w 1966 roku kiedy awansowali do I ligi. Potyczki z najlepszymi polskimi klubami przerosły jednak organizacyjne możliwości szczecinian, którzy w Ekstraklasie występowali tylko przez rok.
Źródło: Kurier Szczeciński 1966, kliknij żeby powiększyć |
Źródło: [1], zawody na stadionie Pogoni |
W 1968 powstaje Szczeciński Klub Lekkoatletyczny i to własnie do niego przeniesiono sekcję Pogoni zamykając tym samym pewien rozdział w lokalnym i krajowym sporcie.
Wiesław Maniak
Największą i najważniejszą postacią w Pogoni w latach 60. był Wiesław Maniak, rekordzista Polski (10,1s na 100m), mistrz Europy z Budapesztu (1966) i srebrny medalista olimpijski z Tokio (1964). Tak sylwetkę szczecińskiej gwiazdy opisuje portal olimpijski.pl:
Urodzony 22 maja 1938 we Lwowie (syn Antoniego), absolwent Liceum Ogólnokształcącego w Szczecinie (1956), Politechniki Szczecińskiej (inż. specjalista budowy elektrowni atomowych ) i AWF w Poznaniu (1975), gdzie otrzymał tytuł magistra wf (specjalność sport), lekkoatleta (171 cm, 74 kg) Legii Warszawa (1963), Pogoni Szczecin (1964 -1968) i Skry Warszawa (1968-1972). Zawodnik o ciekawym życiorysie: urodzony we Lwowie, wychowany (przez matkę) w Szczecinie, jako młody chłopak wyjechał do ojca (po działaniach wojennych nie powrócił do kraju) do Irlandii, gdzie pracował i... nauczył się biegać. Występując pod nazwiskiem Vic Maning zdobył tytuł mistrza północnej Anglii na 100 y i wicemistrza na 220 y. Ojciec niezbyt zadowolony ze "sportowania" syna (chciał, aby się dalej kształcił, a to było możliwe tylko w Polsce) zaoferował jego usługi PZLA, z których skorzystano. Od 1963 wszedł do grona najlepszych sprinterów Polski, uzupełniał skład reprezentacyjnej sztafety 4x100 m (Foik, Dudziak, Zieliński, Syka, Juskowiak), stając się podopiecznym Zygmunta Zabierzowskiego i Włodzimierza Drużbiaka.
Nieprzyjęty zbyt entuzjastycznie przez kolegów stał się rewelacją IO w Tokio (1964), gdzie w biegu na 100 m przegrał tylko z czarnoskórymi sprinterami. Był najszybszym Europejczykiem i - jak się okazało - podporą naszej sztafety. 16-krotny reprezentant Polski w meczach międzypaństwowych 1963-1968 (30 startów, 4 zwycięstwa indywidualne), 1-krotny rekordzista Europy w sztafecie 4x100 m (39.2), 12- krotny rekordzista kraju: w biegu na 100 m (10.2 -10.1), krajowej i reprezentacyjnej sztafecie 4x100 m i 4x200 m i 6-krotny mistrz Polski: 100 m (1965-1967,1971), 200 m (1965) i 4x100 m (1963). Rekordy życiowe: 100 m - 10.1 (13 sierpnia 1965 Szczecin ) i 10.35 (14 października 1964 Tokio), 200 m - 21.1 (14 maja 1967 Szczecin). 2-krotny uczestnik mistrzostw Europy (1966, 1971).
Największy sukces odniósł w Budapeszcie (1966), gdzie w biegu na 100 m zdobył złoty medal osiągając w finale 10.5 (10.55). Startował także 2-krotnie w finale Pucharu Europy (1965, 1967), gdzie m.in. w Stuttgarcie (1965) nasza sztafeta 4x100 m zajęła 2 m. z czasem 39.5 (biegł z A. Zielińskim, E. Romanowskim i M. Dudziakiem). Po zakończeniu kariery sportowej - wieloletni pracownik warszawskiego Energopolu, m.in. na terenie ZSRR, gdzie (Kurczatow) zmarł na zawał serca 28 czerwca 1982 (przez krótki okres czasu pracował też jako trener sprinterów Skry). W 2002 nowy stadion w Szczecinie nazwany został imieniem Wiesława Maniaka.
*1964 Tokio: 100 m - 1. w VII przedb. (7 zaw.) z czasem 10.5, 2. msc w II ćwierćfin. (7 zaw.) z czasem 10.3, 2. msc w I półfin. ( 8 zaw.) z czasem 10.1, 4. msc w finale z czasem 10.4 (zw. R. Hayes USA - 10.0); 4 x 100 m - 2. w I przedb. (7 zesp.) z czasem 39.9, 2. msc w II półfin. (8zesp.) z czasem 39.6, 2. msc w finale ( 8 zesp.) z czasem 39.3 (zw. USA - 39.0) - zdobywając srebrny medal. Partnerami M. w sztafecie byli: M. Dudziak , M. Foik i A. Zieliński.
*1968 Meksyk: 100 m - 4. w I przedb. (7 zaw.) z czasem 10.4, odp. z konk. (zw. J. Hines, USA - 9.95); 4 x 100 m - 3. w III przedb. (5 zesp.) z czasem 40.2, 4. msc w I półfin. (8 zesp.) z czasem 38.9, 8. msc w finale (8 zesp.) z czasem 39.2 (zw. USA - 38.2). Partnerami M. w sztafecie byli: M. Dudziak , Z. Nowosz i E. Romanowski.
O Maniaku powstało bardzo dużo artykułów, a jego historia jest przypominana do dziś.
https://gs24.pl/wieslaw-maniak-byly-najszybszy-bialy-czlowiek-swiata-wraca-do-szczecina/ar/13402547 |
Na Igrzyskach Olimpijskich w Tokio indywidualnie zajął 4. miejsce w biegu na 100m (określany wówczas mianem najszybszego białego człowieka) oraz wywalczył srebrny medal w sztafecie 4x100m.
Źródło: Kurier Szczeciński, kliknij żeby powiększyć |
Na rozgrywanych w Szczecinie mistrzostwach Polski (1965) nie był zbyt gościnny i przyćmił pozostałe polskie gwiazdy. Dwa złote medale i rekord kraju mówiły same za siebie.
http://historia.org.pl/2015/08/19/mistrzostwa-polski-w-lekkoatletyce-w-1965-roku-czyli-spektakl-jednego-aktora-wieslawa-maniaka/ |
Źródło: wikipedia.org, https://pl.wikipedia.org/wiki/Mistrzostwa_Polski_Senior%C3%B3w_w_Lekkoatletyce_1965 |
W historii Pogoni niewiele było osób, które osiągały tak wspaniałe sukcesy na arenie międzynarodowej. O czym warto jednak pamiętać, w strukturach klubu zrzeszonych było bardzo wielu zawodników i zawodniczek, którzy stanowili o jego sile.
Poza Wiesławem Maniakiem do najważniejszych postaci lekkoatletycznej Pogoni należeli: [3]
Zawodniczki:
Helena Andrałojć, Janina Andrałojć, Regina Andrałojć, Regina Antkowiak, Barbara Berezowska, Maryla Błazewska, Krystyna Bury, Danuta Borowik, Bożena Ciesielska, Halina Domańska, Teresa Glaszke, Maria Howako, Lucyna Jedstadt, Maria Jędrzejczak, Maria Klonowska, Danuta Kosewska, Daniela Kraskowska, Lucyna Krawcewicz, Kazimiera Laszko, Krystyna Lembas, Anna Mochol, Lidia Murri, Małgorzata Ober, Maryla Paździor-Piotrowska, Helena Pieszko, Barbara Rubaszewska, Inicja Rózańska, Anna Serdyńska, Barbara Siarnecka, Romualda Sojkówna, Zofia Sołowczuk, Kazimiera Sroka, Genowefa Sukiennik, Czesława Szlinter, Maria Trojanowska, Teresa Wesołowska, Danuta Zawadzka.
Zawodnicy:
Kazimierz Bącalski, Zenon Berliński, Andrzej Bienias, Olgierd Bobrowicz, Józef Bryła, Alfred Brzeziński, Tadeusz Buczkowski, Karol Daszkiewicz, Sylwester Dobrodziej, Marian Imielski, Roman Jastrzębski, Sławomir Janczewski, Edward Jasikowski, Włodzimierz Kamiński, Zdzisław Kaniasty, Józef Klimek, Henryk Kluj, Janusz Kociszewski, Zbigniew Kosewski, Bolesław Kowalczyk, Ludomir Krzystolik, Zdzisław Kumiszcze, Bolesław Kułak, Zbigniew Kuśmierski, Kazimierz Lubik, Roman Maksymów, Stefan Maksymów, Jan Nowak, Tadeusz Płóciennik, Edward Podwysocki, Mieczysław Puchalski, Bolesław Pachoł, Ryszard Sakowicz, Janusz Staszewski, Stanisław Stroński, Kazimierz Szczeciński, Zbigniew Syka, Jerzy Wosiński, Bronisław Widuto, Czesław Wilkowski, Jan Zdebski, Ryszard Zieliński.
Józef Bryła, Edmund Bury, Jan Buła, Tadeusz Buczkowski, Marian Imielski, Zdzisław Kaczmarski, Jerzy Kosycarz, Bolesław Kowalczyk, Kazimierz Lubik, Janusz Okwieciński, Bolesław Pachół, Helena Pieszko, Kazimierz Szczeciński, Ryszard Zieliński, Edward Żujewicz.
Historia Pogoni jest w zasadzie historią szczecińskiej lekkoatletyki lat 50. i 60. Stolica Pomorza Zachodniego po dziś dzień może chwalić się znakomitymi wynikami osiąganymi przez jej reprezentantów. Spora w tym zasługa ludzi, którzy 60 lat temu poświęcili swoje życie Królowej sportu.
1 - Morski Klub Sportowy, Pogoń 1948-1978, praca zbiorowa
2 - Kurier Szczeciński
3 - 50 lat Morskiego Klubu Sportowego Pogoń, praca zbiorowa, Szczecin 1998
4 - własne
Znajdź mnie na Facebooku: www.facebook.com/bramasportowa
0 komentarze:
Prześlij komentarz